Zachowanie warunków siedliskowych stanowiska warzuchy polskiej u źródeł Centurii

Jednym z działań Projektu LIFE+ nr LIFE11 NAT/PL/432 jest zachowanie warunków siedliskowych stanowiska warzuchy polskiej (Cochlearia polonica). Jest to gatunek endemiczny dla Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

Do głównych wymagań siedliskowych należy m.in. duża objętość niszy źródliskowej o temperaturze 8-15°C, piaszczyste podłoże, niewysoki stan wody oraz odpowiednie nasłonecznienie. Warzucha polska kolonizuje miejsca z wolno płynącą wodą, głęboką na kilka centymetrów, a także miejsca nieznacznie wyniesione, piaszczyste i stale wilgotne. Cochlearia polonica jest gatunkiem mało ekspansywnym o niewielkiej sile konkurencyjnej, więc może być łatwo wypierana przez inne rośliny. Stanowisko w źródłach Centurii jest największym, zastępczym w Polsce Dotychczasowe obserwacje wskazały, że do podstawowych zagrożeń gatunku należy: zacienienie stanowiska przez korony drzew, penetracja terenu źródliska oraz niekontrolowana zabudowa. W niszy źródliskowej jest prowadzony monitoring poziomu wody – w ramach projektu 28 marca 2013 roku zakupione i zamontowane zostały czujniki typu Diver, służące do szczegółowego zbadania warunków hydrologicznych. Zostały zamontowane 3 piezometry oraz jeden barologger, który mierzy ciśnienie atmosferyczne potrzebne do kompensacji danych w leveloggerach. Pomiar odbywa się dwa razy na dobę, o godzinach: 00:00 oraz 12:00. Wyniki piezometrów odnotowywane są raz w miesiącu. Piezometr mierzy poziom [cm] oraz temperaturę [C°]wody. Z dotychczasowych odczytów wynika, że nie ma istotnych wahań poziomu wody i temperatury, które mogłyby zaburzać warunki siedliskowe. Warzucha polska jest gatunkiem priorytetowym wpisanym do Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej UE oraz Czerwonej Listy IUCN oraz Czerwonej Księgi Roślin.

Warzucha polska

Jedno ze stanowisk Cochlearia polonica

Źródła Centurii

Montaż rejestratorów typu Diver